Levensloop van de mensDe levensloop van de mens

Ieder mensenleven doorloopt fases: dat er van kindertijd, naar puberteit, adolescentie en jong-volwassenheid veel verandert in een mensenleven, dat weten we wel. Maar die volwassenheid doorloopt ook een aantal fasen naar de ouderdom toe, elk met z’n eigen karakteristieken. Een gangbare indeling is die van blokken van 21 jaar:

21-42 jaar: de jonge volwassenheid

42-63 jaar: (rijpe) volwassenheid

63-80 jaar: senior

> 80: ouderdom

Uiteraard verlopen de transities in een mensenleven niet precies op een bepaalde datum: het is slechts een indicatie. Want het is wel zinvol om zicht te hebben op wat er speelt in die verschillende blokken. Zodat je de energie van zo’n blok herkent en kan duiden in je eigen leven.

Levensfasen

De levensloop van de mens doorloopt een aantal fasen die universeel zijn, al kunnen de leeftijden waarop de overgangen plaatsvinden individueel verschillen.

1e levensfase: kindheid en jeugd tot plm 21 jaar.

In de baby- en kleutertijd is het kind open voor alle indrukken. Het belangrijkste dat een kind in deze tijd moet meekrijgen is het gevoel van zekerheid, vertrouwen en geborgenheid. In de schoolkindfase gaat het kind sterker naar binnen leven en de eigen ziele kwaliteiten van denken, voelen en willen verkennen. De derde fase, die van puberteit en adolescentie, geeft de grote doorbraak naar de werkelijkheid. In de adolescentie (vanaf ca. 17 jaar) volgt het onderzoek naar hoe men zich verhoudt tot de wereld. Het centrale probleem van de adolescentie is: wie ben ik? Wat wil ik? Wat kan ik?

Archetypisch levensthema: veiligheid.

2e levensfase: jonge volwassenheid – 21-28 jaar

In deze fase heeft een mens de behoefte zijn kunnen op veel fronten uit te proberen om zichzelf beter te leren kennen. Het ergste wat een mens in deze fase kan overkomen is dat hij 10 jaar lang hetzelfde moet doen zonder er iets nieuws bij te leren. Tegen het 28e jaar vindt een eerste terugblik plaats, een duidelijk afscheid nemen van de jeugd. Nu begint de ernst van het leven.

Archetypisch levensthema: identiteit.

3e levensfase: volwassenheid – 28-42 jaar

Rond de 30 jaar houdt men doorgaans z’n eerste evaluatie. Voor een heel aantal dertigers slaat nu de ‘quarterlife’ crisis toe. De jeugd is voorbij, de ernst van het leven staat voor de deur en men vraagt zich af of die last wel te dragen is. Voor vrouwen komt er de vraag bij ‘wil ik wel of geen kinderen’. En wanneer de kinderwens er is, hoe richt je dan je leven in? Wat betekent het voor een carrière?  Is er een partner in beeld met wie men kinderen zou willen hebben?

Aan het begin van de veertiger jaren, bekruipt veel mensen het gevoel ‘is dit het nou?’ De vraag ‘is dit wat ik werkelijk wil doen in het leven’ doet zich voor, vooral bij mannen. Dit is vaak de periode in het leven dat, met name stellen, het over een totaal andere boeg willen gooien: een bed&breakfast beginnen in een oord ver weg, is een bekend beeld. Mannen die ‘opeens’ een motor kopen, hun vrouw verlaten en een jongere vriendin zoeken, eveneens. Of totaal wegzakken in lethargie voor de TV.

Bij vrouwen zit het vaak een beetje anders: de pre-menopauze begint samen met lichamelijke veranderingen. Sneller moe, chagrijnig en somber, slecht slapen, gewrichtsklachten zijn uitingen hiervan. Ook hier speelt de zingevingsvraag een rol: ‘waar doe ik het allemaal voor’.

Het begin van de veertiger jaren is een wisselspoor: of de weg gaat naar beneden, samen met de fysieke functies. Of de weg gaat omhoog wanneer er nieuwe gebieden met andere creatieve krachten worden ontgonnen. Wanneer de weg omhoog wordt gekozen, dan kan er een nieuw toppunt in scheppingskracht ontstaan, halverwege de vijftiger jaren.

Archetypisch levensthema: verantwoordelijkheid.

4e levensfase: rijpe volwassenheid 42-56 jaar

In deze periode gaat men zichzelf opnieuw uitvinden – het roer moet om. Het begin van de veertiger jaren verloopt vaak nogal stormachtig: de fysieke functies nemen af en dit gaat gepaard met twijfel, onzekerheid, desoriëntatie en de neiging tot kunstmatige oplossingen. Mannen kopen een motor en een nieuwe, jongere, vriendin. Vrouwen werken aan zichzelf met behulp van cosmetische ingrepen en drastische lijnpogingen om maar jong en aantrekkelijk te blijven. En iedereen komt er uiteindelijk achter dat deze pogingen geen blijvende vervulling brengen.

Jung noemt deze periode ‘het zich losmaken uit de ik-gevangenschap’. Teveel ik-gebondenheid leidt tot geldingsdrang en machtsdrift, gericht op het nuttigheidsaspect. In deze periode komt de mens in de crisisperiode van zijn/haar leven: nu moet beslist worden hoe men de afsluiting van het leven tegemoet gaat. Deze periode is een bijzonder moment in de rijpingsmogelijkheid. Het bereiken van die rijpheid is een proces dat niemand bespaard blijft.

Archetypisch levensthema: authenticiteit.

5e levensfase: senior 56-80 jaar

Het midden van de vijftiger jaren is voor de doorgroeiende mens een tweede toppunt in zijn/haar creatieve leven. Het wordt hoog tijd zich voor te bereiden op wat men nog wil doen, wat men zal moeten laten vallen en wat misschien afgemaakt moet worden. Als het juiste ziele pad nog niet was gevonden, dan biedt deze periode daar de ruimte voor. Met 63 jaar is in zeker zin de levensontwikkeling tot een afsluiting gekomen.

In de tweede helft van de rijpe volwassenheid bestaat herpositionering niet uit het uitventen en vervolgens vast timmeren van een nieuw profiel. Integendeel, het gaat erom in beweging te blijven en wel zo dat men open toekomstverwachtingen blijft koesteren. Leven vanuit open verwachting behoedt ons ervoor om in de valkuil te stappen van de snelle, kortstondige bevrediging. Minder resultaatgericht, meer procesgericht; minder geladen met ongenaakbaarheid en hardheid, meer geladen met mildheid en wijsheid, minder op splitsen en meer op verbinden georiënteerd.

Archetypisch levensthema: macht.

6e levensfase: ouderdom > 80 jaar.

Leren leven vanuit open verwachtingen is het complement van het leren leven met open vragen. In de kern van de zaak gaat het in de periode van ouderdom om twee opgaven, namelijk zelfonthechting en vrede krijgen met jezelf. Zelfonthechting gaat over het vermogen van de mens om de blik op oneindig te zetten zonder dat dit een vlucht uit de werkelijkheid wordt. Zelfonthechting gaat in zijn diepste wezen over een nieuw verbond met de eeuwigheid. Vrede krijgen met jezelf is een kunst die bestaat uit het blijven proberen om de tegenstellingen in je eigen ziel en die van anderen te overbruggen, te verzoenen.

Archetypisch levensthema: vrijheid.

(Bronnen: De levensloop van de mens – Bernard Lievegoed en Tijd voor Bezinning – Cees Zwart).

Ben jij toe aan zo’n verandering in je leven? Aan een nieuwe fase? Neem contact op voor een kennismaking: klik op de knop hieronder.

CONTACT